Een terugblik op 10 jaar mediawijsheid & aanbieding: boek “#Mediawijsheid in de klas”

Dit schooljaar vier ik mijn 10e jaar “Mediawijsheid”. Een terugblik op mijn 10e jaar “Mediawijsheid”

2008
Ik begon in 2008 met studenten van de opleidingen Medewerker Beheer ICT bij de ICT-Academie van het Koning Willem I College met lessen mediawijsheid. We waren overgestapt naar constructivistisch projectonderwijs. Studenten gingen in 10 weken aan de slag voor een klant. Ze ontwierpen bijvoorbeeld een pc, server of netwerkomgeving op basis van de eisen en wensen van de klant. De kennis en vaardigheid die ze hiervoor nodig hadden gingen ze zelf ontdekken via onder andere het internet.

Het viel me op dat studenten niet echt goed waren in het zoeken van informatie en nog al eens op basis van foute informatie aan de slag gingen. Daarnaast kwamen sociale netwerken zoals facebook en twitter in. Studenten gingen massaal aan het experimenteren. Ik verbaasde met over hetgeen ze soms posten. En regelmatig bestelde een student iets via internet en kwam bedrogen uit: het product werd niet geleverd of het product werkte niet naar behoren. Een mooi voorbeeld beschrijf ik in mijn boek. Een student bestelde een peperdure usb-stick via eBay voor een paar tientjes. De stick was echt, echter zat er geen geheugenchip in. Hij kocht voor een paar tientjes een usb-stick met 0 megabytes opslag 😉

Vanaf dat moment ben ik lesmateriaal gaan maken om studenten enerzijds te leren beter te functioneren in projectonderwijs: zoeken van informatie en het beoordelen van betrouwbaarheid van informatie, en anderzijds ze te helpen in hun privé-gedrag op internet. Ik had 5 opdrachten. Ik doopte een week om tot de week van de mediawijsheid. En ging stap-voor-stap aan de slag met mijn studenten. Een avontuur.

2010
Op het congres van het Consortium voor Innovatie in 2010 vertelde ik tijdens een workshop enthousiast over mijn bevindingen. Willem Karssenberg, trendmatcher en Adviseur saMBO-ICT, stelde mij de vraag waarom de Week van de Mediawijsheidbinnen het Koning Willem I College niet collegebreed georganiseerd werd. Ik wist het antwoord niet. Vandaar dat ik op maandag 15 november 2010 een e-mail stuurde naar Coen Free, de toenmalige voorzitter van het College van Bestuur van het Koning Willem I College, en Yvonne Moerman, de toenmalige vicevoorzitter van het College van Bestuur met de vraag of zij het antwoord wisten.

Een week later was het collegebrede project Mediawijsheid geboren binnen ons college.

2015
Ruim zeven jaar later, had ik meer dan vijftig docenten getraind en wordt mediawijsheid in het eerste leerjaar aangeboden aan alle voltijds studenten van het Koning Willem I College. Tijdens mijn zoektocht had ik met vallen en opstaan veel geleerd. Een mooi moment om mijn kennis en ervaringen te delen en anderen aan te sporen om ook op ontdekkingsreis te gaan. Mijn boek: ‘#Mediawijsheid in de klas’ werd geboren. Mijn boek bepleit een positief-kritische benadering van mediawijsheid. Het biedt een raamwerk dat mediawijsheid inhoud geeft. Ook biedt het een pedagogisch-didactisch handvat voor het in gesprek gaan met jongeren. Verder bevat het boek een methode met opdrach­ten: klaar voor gebruik maar ook gemakkelijk aan te passen naar eigen inzicht. Tevens is het boek een bron waarvan je als docent mediawijzer kunt worden. Last but not least reikt het boek een kompas aan dat richting kan geven aan het implementeren van mediawijsheid.

2018
Afgelopen 3 jaar heb ik genoten van de reacties op mijn boek. Ondertussen verscheen een tweede druk. Daarnaast heb ik een groot aantal presentaties en workshops mogen verzorgen binnen het voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs en op diverse conferenties. Deze maand sta ik op het Nationale Congres Onderwijs en Sociale Media in Rheden. Een van de conferenties die me het meest is bijgebleven was die in Belgie van Mediawijzer.be bij het departement Kind & Gezin. Met ruim 100 man de uitdaging aangaan om aan te tonen dat multitasking bestaat. Leuk 😉

Ik heb een groot aantal zaadjes mogen planten waarvan er bij diverse scholen een flink aantal tot bloei zijn gekomen #trots.

Is het dan allemaal #trots? Nee, en dat werd met duidelijk tijdens de onderwijsconferentie Digitale Geletterdheid van Kennisnet bij Beeld en Geluid in Hilversum. Er werd gezamenlijk geconstateerd dat in de landelijke leerplankaders er onvoldoende aandacht is voor digitale geletterdheid. Dit geldt eveneens voor scholen en de beschikbaarheid van lesmateriaal, terwijl er uit de monitor van Jeugd en Media bleek dat er grote verschillen zijn in de mediawijsheid van jongeren. Onderwijs2032 strandde vorig jaar en werd omgevormd tot curriculum.nu. Curriculum.nu moet leiden tot nieuwe leerplankaders zodat digitale geletterdheid door alle scholen aangeboden gaat worden. In 2021 moeten de uitkomsten beschikbaar komen. Huh, 2021?! Dan zijn we in mijn mediawijze-jaartelling ruim 13 jaar verder.

Ik wens dat nog meer scholen, los van leerplankaders, de verantwoordelijkheid gaan nemen om mediawijsheid aan te bieden om onze jongeren te leren positief-kritisch met het internet om te leren gaan. En ze zo de lusten te leren ontdekken en met de lasten goed om te leren gaan. Er is voldoende lesmateriaal beschikbaar. Just do it!


Ik vier mijn 10e jaar mediawijsheid door mijn boek: ‘#Mediawijsheid in de klas’ tot aan de zomervakantie met 25% in prijs te verlagen. Vier je mee?