Evaluatie invoering Mediawijsheid binnen het Koning Willem I College; een terugblik op 5 jaar Mediawijsheid

Vanuit mijn verantwoordelijkheid voor de invoering van Mediawijsheid binnen het Koning Willem I College schrijf ik ieder jaar een evaluatie. In deze post wil ik met jullie deze evaluatie (geanonimiseerd) delen om je zo inzicht te geven in de aanpak van ons college. Als je mijn blog volgt, zul je zaken (mogelijk) herkennen.

Mijn doel met het delen van de evaluatie is om de aanpak en inzichten die ik ontwikkel te delen, zodat anderen deze kunnen gebruiken om mediawijsheid ook binnen hun eigen school op de kaart te kunnen zetten.

Beleidskaders
In 2010 is door het (toenmalig) college van bestuur de keus gemaakt om Mediawijsheid als vak te ontwikkelen en uit te rollen naar alle voltijds opleidingen van ons college. Via drie fasen: pilot, vrijwillige deelname en verplichte deelname en bijbehorende evaluatie en professionaliseringsactiviteiten is het vak Mediawijsheid neergezet en in schooljaar 2014-2015 vast onderdeel geworden binnen onze opleidingen.

In het beleidskader onderwijs- en examenprogrammering versie 2.0 wordt onderstaande genoemd:

Vast wordt gehouden aan het beleid dat alle bol-studenten een basis aan denkvaardigheid en mediawijsheid meekrijgen.

Als gekeken wordt naar de afdelingen en studenten die gekoppeld zijn aan de ontwikkelde studieroutes dan valt op dat twee (van de 22) niet gekoppeld zijn. Dat wil niet zeggen dat op deze afdelingen geen mediawijsheid gegeven wordt. In een aantal gevallen wordt niet met de ELO gewerkt. Ondertussen zijn 60 docenten getraind, echt valt (toch) op dat een aantal docenten het vak ongetraind geven.

De vraag is of dit erg is, omdat vanaf dit schooljaar het boek: ‘#Mediawijsheid in de klas’ door veel docenten is aangeschaft. Het boek is een complete docentenhandleiding. Door de komst van het boek lijkt het logisch om een keus te geven: OF de training volgen om les te mogen geven OF het boek aanschaffen en door middel van zelfstudie les mogen geven. Hiermee sluiten we aan bij de voorkeur van onze docenten.

Door interesse vanuit andere scholen voor onze aanpak, de mogelijke PR-waarde van het ontwikkelde materiaal en een mogelijke verbeterslag is in datzelfde schooljaar het boek: ‘#Mediawijsheid in de klas’ uitgegeven (zie punt 1). Op basis van het verschijnen van het boek en de positieve recensies is er een behoorlijk aantal verzoeken geweest voor het geven van advies en workshops (zie punt 2). In schooljaar 2015-2016 is met de start van het nieuwe professio­nalise­rings­beleid tevens een nieuwe opzet van trainingen doorgevoerd (zie punt 3).

1. Boek: ‘#Mediawijsheid in de klas’
Op het moment van schrijven zijn er ruim 650 boeken verkocht over een periode van (exact) 12 maanden. De verkoop was in de eerste maanden groot. De laatste maanden stabiliseert de verkoop naar gemiddeld 30 boeken/maand en is 95% extern.

De recensies van het boek zijn positief. Zie de bij het boek behorende website: #Mediawijsheid in de klas voor een aantal recensies. Rond oktober 2016 zal het boek naar verwachting uitverkocht zijn.

[note: ondertussen is de herdruk in gang gezet van het boek]

2. Advies en workshops
Zowel intern als extern is er advies gegeven en zijn er workshops verzorgd voor onder andere: Defensie, Humanitas, MBO Utrecht, ROC Leeuwenborgh, Conferentie van het Consortium voor Innovatie (Groningen), VECON: de vereniging voor Economie Docenten Nederland, Academie voor MBO Taaldocenten, Nationaal Mediawijs Congres 2016, Mediawijs.be congres, symposium Mediawijze Professional (Windesheim), Onderwijsdagen 2015, Decanendag (KW1C), Lerarencongres 2015, themamiddag mediawijsheid en sociale learning (Consortium voor Innovatie) en het AVO-café over mediawijsheid en online geletterdheid (KW1C).

[note: alle presentaties zijn te vinden op Slideshare: slideshare.net/pkoning.]

Van bovenstaande activiteiten zijn geen formele evaluaties beschikbaar. De reacties achteraf zijn positief. Men is “jaloers” op ons college.

3. Professionalisering
In schooljaar 2015-2016 is met de start van het nieuwe professio­nalise­rings­beleid tevens een nieuwe opzet van trainingen doorgevoerd. In de onderstaande sub paragrafen een evaluatie van de diverse activiteiten.

3.1 Mediawijsheid
Deze training is nieuw in het scholingsaanbod. De groep (van 6 deelnemers) was zeer divers. Van beginner tot gevorderd. De sfeer was goed onderling.

Uit de formele evaluatie van HRM volgt:

Wat is de algemene indruk van de training?	7,5
In hoeverre helpt deze training u bij het verbeteren van uw werkzaamheden?	6,7
Wat is uw algemene indruk van de deskundigheid van de trainer?	8,7
In hoeverre was u tevreden over de aanpak van de trainer?	8,3

Opvallend is dat één kandidaat op de eerste twee vragen een 5 scoort. Een andere kandidaat scoort een 3 op de tweede vraag. De vier andere kandidaten scoren veel hoger op alle items.

Als je naar de PMI kijkt, dan is bovenstaande makkelijk te verklaren doordat twee kandidaten aangaven dat ze iets anders verwacht hadden. Namelijk leren hoe je met tools in de les om kunt gaan. Dit is de training: mediawijze Docent. Naslag in het A4-tje van de training leert dat duidelijk beschreven staat wat er verwacht kan worden. De exacte onderwerpen die aan bod komen staan beschreven. Op basis hiervan is besloten om het A4-tje niet aan te passen.

Samen met Cubiss wordt momenteel een blended learning aanpak ontwikkeld waarbij docenten deels in eigen tijd via een moderne leeromgeving de “makkelijkere” onderwerpen zichzelf eigen maken. De moeilijkere onderwerpen worden via klassikale lessen aangeboden. Het doel van deze aanpak is om enerzijds in minder tijd (minimaal) dezelfde kwaliteit te bieden en daarnaast ervaring op te doen met een blended learning omgeving. Momenteel wordt het contract hiervoor afgerond. De ontwikkeling bij Cubiss van de blended learning omgeving loopt reeds. Vanaf september zal dit als experiment aangeboden worden binnen ons college en binnen ROC Leeuwenborch.

[note: aanstaande dinsdag worden de laatste puntjes op de i gezet door Mirjam Albers en mijzelf en gaat de training twee weken later daadwerkelijk starten. Als de pilot succesvol loopt, wordt de training in Nederland en België aan alle scholen aangeboden. Spannend traject 😉 Maar ja, we zijn een community college en delen onze inzichten graag.]

3.2 Mediawijze docent
Voorheen was de naam van deze training: Time for Tools. De opzet was gericht op het leren kennen van een aantal tools voor in de klas. In het nieuwe professionaliseringsbeleid is de lat omhoog gelegd. Het kennen van tools is aangevuld met het in klas pedagogisch/didactisch onderbouwd inzetten van tools in de les. Hiervoor is naast een stuk praktijk ook een stuk theorie (TPACK, Bloom en SAMR) ingebracht. Een vijftal deelnemers zijn gestart. Eentje is door te veel afwezigheid gestopt. De werkzaamheden binnen en buiten het college waren niet te combineren met de tijdstippen van de training.

Vier deelnemers hebben de training met een voldoende resultaat afgerond.

Een leuke reactie van een lerares Lifestyle: “Het belangrijkste: het heeft me veel leuke, nieuwe ideeën voor volgend schooljaar gebracht om hier verder mee aan de slag te gaan. Bedankt, voor jullie inbreng en begeleiding. Dit is een goede aanvulling van mijn gereedschapskist als docent. Succes met het vervolg.”.

Uit de formele evaluatie van HRM volgt:

Wat is de algemene indruk van de training?	7,7
In hoeverre helpt deze training u bij het verbeteren van uw werkzaamheden?	8,3
Wat is uw algemene indruk van de deskundigheid van de trainer?	9,0
In hoeverre was u tevreden over de aanpak van de trainer?	8,3

3.3 Docent Mediawijsheid
Dit jaar was een bijzonder jaar voor deze training door de samenstelling van de groep. Een deel van de deelnemers was slechts een paar weken in dienst, een deel van de deelnemers startte tegelijk met mij de lessen voor zijn/haar studenten en het niveauverschil was erg groot. In de evaluatie is dit duidelijk terug te vinden. De vorige jaren kwam er steeds feedback over de belasting van de training: iedere week was te veel. Het idee was om dit jaar de training om-de-week te verzorgen. Echter levert dit opnieuw feedback. Vanaf komend schooljaar wordt de training gewoon weer wekelijks gegeven, zodat het tempo hoog blijft en zo wordt voorkomen dat de deelnemers voorop gaan lopen doordat ze zelf de lessen geven aan hun studenten.

In totaal zijn er 10 deelnemers gestart. Eentje is gestopt omdat de training een te grote uitdaging was (een post-actieve). Een andere deelnemers is gestopt omdat deze als nieuwe medewerker de Beroepscomponent Leerkracht volgt. De combinatie was te veel. De 8 overgebleven deelnemers zijn momenteel bezig met de afronding van de training door middel van de eindopdracht.

[note: inmiddels hebben twee kandidaten de eindopdracht ingeleverd en met een voldoende afgerond. De deadline is eind van deze maand voor de andere deelnemers.]

Uit de formele evaluatie van HRM volgt:

Wat is de algemene indruk van de training?	7,7
In hoeverre helpt deze training u bij het verbeteren van uw werkzaamheden?	7,7
Wat is uw algemene indruk van de deskundigheid van de trainer?	8,4
In hoeverre was u tevreden over de aanpak van de trainer?	8,0

Wil je meer inzicht in de inhoud van de drie genoemde trainingen? Dan kun je bijbehorende A4-tjes die we binnen ons college van iedere training maken lezen: 1) Mediawijsheid 2) Mediawijze leraar, en 3) Leraar Mediawijsheid.

Ik heb ervoor gekozen om de PMI’s (een evaluatievorm waarbij de pluspunten, minpunten en andere interessante zaken in kaart gebracht worden met de deelnemers) niet online te plaatsen. Gaat erg in detail en daarom lastig te plaatsen, denk ik. De pluspunten zijn leuk voor mijn ego, maar ik richt me vooral op de minpunten omdat ik hiermee het ontwikkelde materiaal kan verbeteren. De verbeteringen zijn ondertussen doorgevoerd in het materiaal. Ook het materiaal dat je kunt downloaden bij het boek.

Het delen van de evaluatie heb ik nooit eerder gedaan. Een experiment. Mocht je vragen hebben of zaken niet kunnen plaatsen, neem dan contact met me op. Ik hoop dat mijn geformuleerde doelstelling op deze manier kracht bij zet. Ik ben benieuwd naar reacties.

---

Wil je meer informatie over mijn boek ‘Mediawijsheid in de klas’ surf dan naar Mediawijsheidindeklas.nl. Wil je het boek aanschaffen? Dan kan dat onder andere bij Onderwijsboek, Managementboek of Bol.com.