Kennisnet Trendrapport 2016-2017: tools om het denken over technologie in het onderwijs te ondersteunen

In de workshop Kennisnet Trendrapport 2016-2017 van Michael van Wetering staat nadenken over de vraag: hoe kunnen we technologie inzetten in het onderwijs? vanuit het beeld dat digitalisering steeds verder oprukt in ons leven, dus ook in het onderwijs, centraal. Met in het achterhoofd de exponentiële groei van data en het ontstaan van slimme software.

Michael van de Wetering bespreekt drie tools die je kunt gebruiken om na te denken over technologie in het onderwijs:

• Gartner’s Hype Cycle
• SWOT-analyse
• Strategic Technology Map

In onderstaande punten ga ik dieper in op deze tools.

Gartner’s Hype Cycle
De Hype Cycle benadert technologische ontwikkelingen vanuit verwachtingen die ontstaan bij de gebruikers van deze technologie. Deze verwachtingen zijn emoties. Deze emoties sporen niet met de werkelijke technologische mogelijkheden. De geschiedenis leert dat deze emoties altijd een aantal fasen doorlopen: van hoge verwachtingen, via desillusies naar realistische verwachtingen. Gartner’s Hype Cycle kun je binnen onderwijsinstellingen inzetten om op het juiste moment in te stappen. Voor de ene onderwijsinstelling is dat het moment van hoge verwachtingen. Voor de andere onderwijsinstelling het moment van realistische verwachtingen. Beide instapmomenten zijn goed, echter vragen andere interventies, zoals bijvoorbeeld het temperen van verwachtingen bij de fase van (te) hoge verwachtingen. Ook zitten er aan beide instapmomenten andere risico’s.

Om Gartner’s Hype Cycle te illustreren benoemt Michael van de Wetering een aantal trends uit het Trendrapport 2016-2017:

• Virtual Personal Education Assistent – alle smart phones hebben een virtuele assistant. Zo kent Apple’s iOS: Siri. De ontwikkelingen hierin gaan snel, maar de intelligentie van de virtuele assistent is nog zeer beperkt.
• Digitaal toetsen – we weten op dit moment vrijwel niets van digitaal toetsen: hoe zit het met de validiteit? We weten dat je resultaten van digitale toetsen niet mag vergelijken met die van papieren toets. En over adaptieve toetsen (toetsen die zich aanpast aan diegene die de toetst maakt) weten we al helemaal niets.
• Mobile Device Management – hoe kun je de mobiele apparatuur van je studenten managen? Denk hierbij aan het vooraf installeren van bepaalde apps die op korte termijn gebruikt gaan worden in de klas of het afschermen van bepaalde functionaliteit als het mobiele apparaat in het klaslokaal gebruikt wordt en het weer aanzetten als het apparaat thuis gebruikt wordt.

In het Trendrapport 2016-2017 zijn deze trends terug te vinden in Gartner’s Hype Cycle.

SWOT-analyse
Door het gebruik van de SWOT-analyse kun je vervolgens voor elke technologische ontwikkeling een analyse doen. Wat zijn de strenghts, weaknesses, opportunities en threads van deze technologie. Het trendrapport 2016-2017 bevat voor elk (gekozen) technologische ontwikkeling een SWOT-analyse.

Strategic Technology Map
Vanuit Gartner’s Hype Cycle en de SWOT-analyse is de volgende stap het maken van een Strategic Technology Map (STM). In deze STM weeg je persoonlijke productiviteit af ten opzichte van de organisatorische productiviteit. Het STM bestaat uit een kwadrant met:

• Linksonder: Cold Cases/Enablers
• Linksboven: Corporate Green Lights
• Rechtsonder: Peoples Choices
• Rechtsboven: Hot Spots

De Hot Spot zijn de interessante zaken waarvan je zowel als organisatie als gebruiker profiteert van de deze nieuwe technologie. Michael van de Wetering gebruikt het voorbeeld van adaptief lesmateriaal om STM te gebruiken. Zo zit adaptief lesmateriaal in de Hot Spot. Het levert iets op voor de gebruiker, bijvoorbeeld de student die op eigen tempo kan leren, en het levert iets op voor de organisatie, bijvoorbeeld inzicht in de voortgang van studenten. Digitaal toetsen zit bijvoorbeeld in de Corporate Green Light. Dit levert vooral de organisatie winst, omdat bijvoorbeeld nakijken automatisch gebeurd. De student levert dit (in verhouding tot toetsen op papier) weinig tot niets op. Interessant is dat je vanuit de STM een pad kunt gaan creereren van de ene technologie naar de andere omdat deze afhankelijk van elkaar zijn. Michael van de Wetering illustreert dit aan de hand van het aanschaffen van bijvoorbeeld Chrome Books in het onderwijs. Een Chrome Book kan in de Hot Spot staan, echter is deze technologie afhankelijk van WIFI en cloud-toepassingen. WIFI en cloud-toepassingen zijn hier enablers.

Een interessante workshop waarbij het gestructureerd denken over technologie in het onderwijs centraal stond ;-))

Het Kennisnet Trendrapport 2016-2017 is te downloaden op de website van Kennisnet Trendrapport 2016-2017.