Leergang LDM: Examenopdracht 1 & 3

In onderstaande uitwerking geef ik invulling aan examenopdracht 1 en 3 van de Leergang LDM. In examenopdracht 1 moet je een les verzorgen. Deze wordt beoordeeld door de trainer. In examenopdracht 3 moet je een les voorbereiden volgens de aangeboden theorie. Ik heb examenopdracht 1 en 3 gecombineerd, oftewel: de uitgewerkte les van examenopdracht 3 ga ik ook geven en wordt beoordeeld door de trainer.

Lesformat behorende bij examenopdracht 3 (Leergang LDM)

Doelgroep: 2de jaars studenten Bol-3.

Opleiding: Medewerker Beheer ICT

Groepsgrootte: 20

Totale tijd van deze les/lessenserie/dit onderdeel: 1,5 uur

Bijzonderheden ruimte: dubbele U-opstelling met tweede U studenten met de rug naar de beamer en het bord. Met aantekeningen is dit lastig, omdat studenten niet met hun gezicht naar je toe zitten. Zijn ze er dan bij of niet?!

Overige: betreft een klas die “klaargestoomd” worden voor het behalen van een proeve van bekwaamheid en kennisexamen. Lesstof is in leerjaar 1 al behandeld, geoefend en getoetst. Echter veel is weggezakt na zomervakantie en een half jaar stage.

Benodigde en beschikbare materialen voor deze les:

Bord, stiften, beamer, laptop, beta.socrative.com, natschool en eigen laptops van studenten met VMWare/VBox en appliances.

Leerdoelen van deze les:

Kennis
Benoemen van afkortingen: IIS, http, ftp.
Benoemen van vier stappen tussen webbrowser en webserver
Benoemen van (diverse) securityinstelling FTP-server

Vaardigheid
Installeren van een IIS-server
Instellen van een IIS-server
Installeren van FTP-server
Instellen van FTP-server
Instellen van DNS-server

Thema 1: Hoe installeer ik een IIS en FTP-Server?

Het lesmateriaal is voor deze periode (periode 3) vooraf volledig klaargezet in natschool door mij, zodat de studenten vooraf precies weten wat er in welke week als thema behandeld wordt. In onderstaand screenshot is te zien dat in Week 1: installatie het thema is, in week 2: installatie & promotie, et cetera.

Overzicht

In week 7 werken de studenten aan een integrale eindopdracht tijdens de les. In week 8 wordt deze integrale eindopdracht met elkaar doorgesproken zodat er (nogmaals) geleerd kan worden van hetgeen goed ging en nog niet goed ging.

Deze les geef ik in week 6 en heeft als thema: FTP-server. Daarnaast geef ik een demonstratie van een deel van week 5: IIS-server, omdat beide onderwerpen in samenhang beheerst moeten worden.

FTP-server

Zoals je in bovenstaande screenshot kun zien is er voor ieder les (ook week 6) een ODAT gemaakt in natschool. Het onderwerp van de periode is benoemd, de doelen van deze les en de aanpak van de les. Voor deze les heb ik een bijbehorende presentatie gemaakt volgens de aanpak van activerende didactiek.

Naast een aantal vaardigheidsopdrachten wordt er iedere week een “kennistoets om te leren” uitgevoerd en grondig nabesproken.

Socrative

Het nabespreken gaat aan de hand van een overzicht waarin van alle studenten de antwoorden te zien zijn.

Socrative 2

De vaardigheidsopdracht is algemeen geformuleerd, omdat ze conform de eisen van het kwalificatiedossier op basis van een algemene opdracht zelf het stappenplan moeten kunnen formuleren en uitvoeren.

Voor deze les hanteer ik de volgende aanpak conform de aanpak van activerende didactiek:

Didactiek Inhoud Werkvorm Tijd
Activerende opening Bekijken van de video van Max Cornelisse die het NS-informatiesysteem hackt. In deze video wordt het belang van een goede beveiliging getoond. Binnen het thema van deze les is dat het belangrijkste aandachtspunt. Kijken video: Max Cornelisse 05 min.
Ervaren Studenten maken individueel de Socrative-toets waarin de kennis gecheckt wordt die nodig is bij dit thema. Doel is toetsen om te leren. Aandachtspunt: gebruik timer om 10 min. tijd te geven. Maken Socrative-toets 10 min.
Reflecteren Met de klas lopen we vraag-voor-vraag door de Socrative-toets heen in de vorm van een onderwijsleergesprek. Studenten zijn in eerste instantie vooral aan het woord en wisselen hun eigen antwoorden uit. Bespreken Socrative-toets 10 min.
Conceptualiseren Aan de hand van de antwoorden uit de groep vul ik aan en leg ik uit met het white board om schema’s te maken zodat de concepten inzichtelijk worden. Daarnaast laat ik zien hoe het praktisch werkt in een demo-opstelling met Windows 2003 en Windows XP. Zo wordt de kennis gekoppeld aan de benodigde vaardigheid.Deze fase en de vorige fase gaan vraag-voor-vraag afgewerkt worden, zodat er meer een concentrische aanpak ontstaat. Uitleg en demonstratie 20 min.
Toepassen Studenten werken aan de hand van de opdrachten in n@tschool aan het thema. Ik loop rond en help waar nodig. Werken aan vaardigheid 30 min.

Reflectievragen:

Kijkend naar de groep waaraan je deze les hebt gegeven of gaat geven: in welke fase van groepsontwikkeling bevindt deze groep zich volgens jou? Welke activiteiten heb jij bewust of onbewust ingezet om ze daarbij te helpen?

Als ik een inschatting moet maken vanuit hetgeen ik zie aan gedrag in de les dan is er zeker sprake van fase 4: de (h)echte groep, oftewel: performing. Men richt zich goed op het te maken werk. Men wil leren en stelt vragen bij het nabespreken van de Socrative-toets. Er worden tevens aantekeningen gemaakt. Men laat elkaar in de waarde. We lachen met elkaar en niet om elkaar.Ik denk het feit dat men al twee jaar kent (en dus eerdere fasen doorlopen heeft), mijn manier van zijn (door het gedrag van studenten heen kijken en op zoek gaan naar de persoon achter het gedrag), het pedagogisch klimaat dat ik probeer neer te zetten (fouten maken moet, benadrukken wat goed gaat en denkfouten interessant en leerzaam vinden en niet “voor schut gaan”), mijn manier van lesgeven (moeilijke dingen simpel maken), de duidelijke structuur in de lessen (zie screenshots in natschool) en het doel dat met elkaar gesteld is om de Proeve van Bekwaamheid en het kennisexamen van Kerntaak 1 te behalen (doeloriëntatie), hieraan meewerkt.

Hoe houd jij de leerlingen van deze groep geïnteresseerd; hoe houd jij ze bij de les? Dat mag je aangeven voor deze specifieke les, maar ook meer in het algemeen.

De studenten bereiden zich voor op een proeve van bekwaamheid en kennisexamen over 3 weken na deze les. Dit motiveert deze groep enorm, want men wil de Proeve van Bekwaamheid en het kennisexamen halen. Over het algemeen zijn de studenten hierdoor gefocussed en doen goed mee in de les. Doordat ik de les met een socrative-toets start heeft men meteen inzicht in wat men al wel weet/begrijp en nog niet. Hierdoor is er focus in de les en worden er aantekeningen gemaakt. Na de socratieve toets, nabespreking en uitleg (meestal zo’n 45 minuten in totaal) is er nog 45 minuten om zelf het geleerde in praktijk te brengen door de bijbehorende vaardigheden te oefenen.

Welke strategieën zet jij bij deze groep in om om te gaan met eventuele weerstand van de leerlingen?

Ik kom eigenlijk nooit weerstand tegen in de les. Niet in het algemeen en niet in het bijzonder bij deze les(sen) of in deze groep. Ik denk dat mijn kracht zit in het contact met de studenten, zelf bij gemaakte fouten (bijvoorbeeld bij nakijkfouten) dit toe te geven en samen te zoeken naar een oplossing, enthousiast te zijn over de lesstof en de studenten als persoon en zaken niet gauw gek te vinden en af te wijzen. Hierdoor is er een veilig leerklimaat en is er vertrouwen dat je bij mij mag leren en dus fouten mag (moet) maken.

Daarnaast beweeg ik in de Roos van Leary vooral in de samen-kant van het model. Ik manoeuvreer tussen boven-samen, samen-boven, samen-onder en onder-samen afhankelijk van de situatie die zich voordoet in de les. Echter blijf ik indien mogelijk altijd in de samen-kant en beweeg ik mee. Slechts in uitzonderlijke gevallen gebruik ik de tegen-kant van het model.

Terugkijkend naar de verschillende vormen van intrinsieke en extrinsieke motivatie (doeloriëntatie) die we in de tweedaagse hebben besproken, van welke vormen van motivatie is sprake in deze groep, denk jij? En hoe speel jij daar op in?

Mijn eerste antwoord zou zijn: extrinsieke motivatie, echter als ik nog eens terugkijk op de Leergang LDM en mijn aantekeningen dan denk ik dat het grootste deel van de groep intrinsiek gemotiveerd is om de activiteiten in mijn les te doen met als doel het behalen van de Proeve van Bekwaamheid en het kennisexamen. Voor mij is hiermee het begrip intrinsieke motivatie in een ander licht komen te staan 😉

Hoe zorg jij dat de leerlingen succeservaringen kunnen beleven, in deze les en/of in het algemeen?

Door de nadruk te leggen op “toetsen om te leren” en “fouten maken moet” in al mijn lessen. Hierdoor ontstaat er een veilig leerklimaat waarin fouten maken niet erg is, maar juist leerzaam. Ik benoem iedere keer als een antwoord goed is, maar ook als een antwoord fout is, maar dat dat juist interessant is omdat hiervan geleerd kan worden. Zo wordt een fout antwoord een leermoment. Ik bedankt regelmatig de leerling die een fout antwoord gaf voor het inzicht dat hierdoor ontstaan is voor de klas.

Welke leerstijlen spreek jij aan in deze les? En op wat voor manier doe je dat?

De leerstijlen van KOLB komen als volgt aan bod in deze les:

Denker – uitleg na de Socrative-toets, het schematiseren op het bord en de link leggen met de praktijk (de vaardigheid).

Beslisser – duidelijke planning in de les die iedere week gelijk is, zelf kunnen besluiten of de kennis goed of nog niet zo goed beheerst wordt en de mogelijkheid om een eigen volgorde te kiezen binnen de uitvoer van vaardigheidsopdrachten.

Doener – maken van de Socrative toets en het werken aan vaardigheden.

Bezinner – mogelijkheid om steeds zelf terug te zien wat wel/niet goed was en op basis hiervan eigen aantekeningen te maken die past bij hetgeen hij/zij al wel/niet begrijpt. Aan het eind vraag ik de studenten een geeltje te laten plakken op de deur met hetgeen ze als belangrijkste leermoment meenemen. Ook iets dat recht doet aan de bezinner.

Hoe achterhaal jij de voorkennis van de leerlingen, in deze les en/of in het algemeen?

De les start met een socrative-toets om de voorkennis te activeren, maar meteen ook de vergeten voorkennis of eventuele misconcepties te achterhalen. Op basis hiervan vindt een onderwijsleergesprek en waar nodig extra uitleg plaats.