Panopticon – de docu over jouw privacy

Via de app wappZapp kom ik regelmatig interessante video’s tegen over mediawijsheid. Zo werd ik vandaag geattendeerd op de documentaire Panopticon van filmmaker Peter Vlemmix.

Panopticon is een gevangenismodel dat met minimale bemensing het mogelijk maakt anderen te beheersen:

Het Panopticum (Latijn: alziend, of panopticon Grieks: alziend) is een boek en een architectonisch principe beschreven door de Engelse verlichtingsfilosoof Jeremy Bentham in 1791. Het panopticon maakt het mogelijk groepen te controleren, te disciplineren, te bewaken, bestuderen, vergelijken en te verbeteren. Het gebouw bestaat uit een toren met daarrond ringen van cellen. Die hebben twee ramen: één naar buiten en één naar de toren toe. Eén opzichter in de toren volstaat om alle bewoners te bewaken, te kennen en te beheersen. Het panopticum dient volgens Bentham veel doelen: als gevangenis, als school, als werkplaats of hospitaal. Tegenwoordig wordt het panopticon geassocieerd met een gevangenis in het algemeen of een koepelgevangenis in het bijzonder.

Het Panopticon is de metafoor in de documentaire die de stand van zaken van onze privacy in Nederland representeert. Een boeiende documentaire met een kritische noot. Een echte aanrader.