Is een certificaat een goede graadmeter?

Computable Expert panel

Computable Expert panel

Al enige tijd ben ik lid van het Computable expert panel, echter vielen de vragen de afgelopen maanden buiten mijn expertisegebied. Echter afgelopen week een erg interessante vraag naar aanleiding van een onderzoek door Computable onder ongeveer 1400 ict’ers. Deze ict’ers vinden dat zij het behalen van certificaten nu belangrijker vinden dan enkele jaren geleden.

De vragen die ik kreeg van een van de journalisten van de Computable was: In hoeverre is een certificaat een goede graadmeter van de kennis die iemand heeft? Is het behalen van een ervaringscertificaat een goede optie (daarbij krijgt iemand een certificaat voor werkervaring die hij eerder heeft opgedaan)?

Het kostte me toch enige tijd om een helder antwoord te formuleren:

Het enige wat voor een toekomstig werkgever telt is of iemand in staat is om de taken uit te voeren die van hem verwacht worden? Nu en in de toekomst.

De vraag is echter hoe meet je dit? Dit is de grote uitdaging bij sollicitatiegesprekken!

Een toekomstig medewerker moet in staat zijn om zijn aanwezige kennis (1), vaardigheid (2) en attitude (3) om te zetten in passend gedrag (4) in verschillende beroepscontexten. Bij passend gedrag in verschillend beroepscontexten (4) moet je je voorstellen dat iemand bijvoorbeeld zijn kennis en vaardigheid van de Nederlandse taal, zijn klantgerichte attitude en zijn adviesvaardigheden naast zijn kennis en vaardigheid van ICT succesvol inzet in een adviesgesprek. Daarnaast zal hij/zij moeten kunnen reflecteren (5) om zo vast te stellen wat goed ging en wat beter moet. Dit om zijn aanwezige kennis, vaardigheid en attitude uit te kunnen breiden of fijn te slijpen. Ten slotte wil je dat hij/zij ook in de toekomst blijft functioneren.

Veel (commerciële) certificaten meten of alleen kennis (1) of alleen vaardigheid (2). Het bezitten van kennis en vaardigheid is geen garantie voor een juiste attitude en zeker niet voor het om kunnen zetten van kennis (1), vaardigheid (2) en attitude (3) in passend gedrag (4). En deze stap is een moeilijke om te maken (transfer). Dus zijn (commerciële) certificaten zeker geen garantie voor een goede medewerker.

De oplossing zit in een combinatie van bewijzen:

  1. een echt schooldiploma (MBO, HBO of Universiteit) – een beeld van de kwaliteit van een beginnend beroepsbeoefenaar op de onderdelen (1) t/m (5);
  2. een aantal aanvullende certificaten – een beeld van actuele kennis (1) en vaardigheid (2);
  3. een aantal goede (gecontroleerde) referenties – een beeld van zijn attitude (3) en gedrag (4) in diverse beroepscontexten;
  4. het laten uitvoeren van een werkgerelateerde complexe casus (4) en hierop laten reflecteren (5).

Het ervaringscertificaat poogt via een derde partij (afdeling van een school of een commerciële partij) de onderdelen a) t/m d) te toetsen en om te zetten in een certificaat. Dit gebeurd doordat de medewerker “papieren bewijzen” van a) t/m c) verzamelt en dit te bundelen in een portfolio. De beoordelaar checkt alles, legt dit naast een meetlat (bijvoorbeeld de eisen van een MBO diploma) en stel op basis van een gesprek vast of iemand te certificeren is.

In sommige gevallen, zoals het filmpje op ervaringscertificaat.nl verteld, wordt gevraagd om ook zaken voor te doen op je werk (d) en hierover in gesprek te gaan. Met name dat laatste zou m.i. verplicht moeten zijn, omdat gedrag dat je nu in de beroepscontext vertoont de beste garantie is voor toekomstig succes.

[ad#reclame]