StructuurKlas ICT – een plek voor autisten in het MBO!?
Een onderwerp dat me de afgelopen jaren steeds meer is gaan boeien is de zorg voor zorgleerlingen binnen een opleiding gewoonweg doordat ik met zorgleerlingen in aanraking kwam. Enerzijds als docent aan de ICT-Academie (ongeveer 20% van de leerlingen kan bestempeld worden als zorgleerlingen) heb ik ervaren dat ieder jaar weer er een grotere groep zorgleerlingen zich aanmeldt (met name autisten). Anderzijds in mijn rol bij het Center for Teaching and Learning in de vorm van een aantal trainingen die ik (mede) verzorgd heb, en een intervisiegroepje dat ik nu leidt. De keuze om voor deze presentatie te kiezen, was dan ook snel gemaakt: StructuurKlas ICT van het Albeda College.
De presentatie begint met een geluidsfragement met een heleboel lawaai (klikkende klokken, geroezemoes, et cetera.), terwijl de spreker probeert zich verstaanbaar te maken. Natuurlijk lukt dat niet, want hij probeert aan te tonen hoe een autist de wereld om zich heen waarneemt. Hulde en applaus: niet over autisme praten, maar laten ervaren hoe iets is.
Jan van der Staaij van het Albeda College stelt een aantal medepresentatoren voor: ambulant begeleiders en leerlingen met autisme. Allemaal betrokken bij het opzetten van de StructuurKlas. Hij geeft aan dat ongeveer 20% (hetzelfde getal als de ICT-Academie uit ervaring heeft ondervonden) van de leerlingen extra zorg behoeven. Hiervan heeft maar een deel van de leerlingen een rugzakje (LGF), omdat het rugzakje nog maar 2 jaar mogelijk is in het MBO. Schattingen uit de VS laten zien dat 1% van de bevolking de diagnose autisme zou kunnen krijgen.
Tevens vertelt hij dat autisme een ontwikkelingsstoornis in de hersenen en er dus geen sprake is van onwil, pubergedrag of een moeilijke jeugd. Als docent zul je je dit bewust moeten zijn, want het omgaan met autisten vraagt een andere aanpak. Vervolgens behandelt Jan van der Staaij een aantal vormen van autisme:
Naast de moeilijkheden die autisten ervaren zijn er ook een aantal kwaliteiten bij leerlingen met autisme: origineel, vastberaden, eerlijk, nauwkeurig, loyaal, humoristisch, doelbewust, et cetera. Kwaliteiten die in het bedrijfsleven gewaardeerd worden.
De tijd waar programmeurs in een kamertje tot diep in de nacht zaten te programmeren zonder contact met klanten is voorbij. Het ICT-vak is veranderd: er moet meer gecommuniceerd worden met klanten, er moet zelfstandig gewerkt worden, gepland worden en zelf structuur aangebracht worden. Dit is voor autisten lastig.
Bovenstaande zaken hebben ervoor gezorgd dat het Albeda College ervoor gekozen heeft om een StructuurKlas te starten. De StructuurKlas bevat maximaal 12 leerlingen met autisme. De StructuurKlas heeft een vast lokaal met drie docenten en een eigen werkplek. De lessen worden met name zeer gestructureerd aangeboden.
In onderstaande film wordt duidelijk hoe de StructuurKlas er dagelijks uitziet:
De kracht van het concept zit hem dat naast de “uitzondering” die gemaakt wordt er op basis van standaard lesmateriaal, klaslokaal, kwalificatiedossier, et. cetera gewerkt wordt. Daarnaast is er intensief contact en begeleiding vanuit de diverse hulpverleners rondom het Albeda College.
Daarnaast is er speciale aandacht voor het trainen van communicatieve en sociale vaardigheden, omdat dit extra aandacht en tijd behoeft. Deze trainingen worden verzorgd door de zorginstelling die is aangehaakt.
Uitgangspunt is dat de opleidingen van niveau 2 en 3 2 jaar duren, waarbij niveau 2 1 jaar op school is en 1 jaar stage loopt. Op niveau 3 duurt de opleiding 2 jaar, waarbij 1 jaar op school en het 2de jaar 2 dagen school en 3 dagen stage.
Binnen de ICT-Academie hebben we 2 jaar geleden dezelfde discussie gevoerd, maar toen is toch niet gestart met een apart klas. Dit jaar is de discussie weer opnieuw gestart. Ik heb de indruk dat dit toch echt een optie is die heroverwogen moet worden om in te gaan zetten. De vraag die mij rest is: Is dit betaalbaar als ROC?
De spreker geeft aan dat de groep van 12 leerlingen betaald wordt uit de reguliere gelden aangevuld met financiering vanuit LGF, ambulantbegeleiding en Kairo-financiering.
fantastisch artikel. Vooral dat “het laten beleven hoe het is om als autist dingen te ervaren” is indrukwekkend.
Geweldig een structuurklas. Is dit de enige school die dit heeft of is er ook 1 in het midden van het land. Omgeving Amersfoort/Barneveld/Ede??? Alvast hartelijk dank voor uw antwoord.
Beste Ingrid,
Zo ver ik weet is dit het enige initiatief in Nederland. Met name de deal met het GGZ is bijzonder. Van overige ROC’s in Nederland weet ik dat niet, behalve dan van het Koning Willem I College in Den Bosch. Mijn werkgever.
Wij hebben op de ICT-Academie speciale klassen waarin we studenten met rugzakjes plaatsen samen met andere (goed passende) studenten. Dit werkt erg goed. De sfeer in de klas is open, eerlijk en betrokken. Ieder mag zijn zoals hij/zij is. Men helpt elkaar. Etc. Erg fijn om in deze groep les te geven 😎
Echter zijn we bezig om een GGZ constructie voor elkaar te krijgen, maar is iets dat op dit moment nog niet gelukt is. Dit kost tijd en geld. Ook klassen met maximaal 12 studenten is nog niet gelukt.
Ondanks dat vind ik dat we steeds beter aan kunnen sluiten bij de behoeften van rugzak studenten. Zowel in organisatorische zin als het leren omgaan als docent met rugzak studenten. To be continued ….
Groetjes, Patrick
Tja, ik zit ook met een zoon met Asperger van bijna 16, afgehaakt op VWO, wil mogelijk wel ICT in, maar zal heel veel structuur nodig hebben. Omgeving Utrecht. En met de bezuinigingsdrift van dit kabinet zal het wel allemaal afgelopen zijn met deze goede initiatieven… Wat een korte termijn visie! Allemaal een uitkering en een enkele de criminaliteit in, ouders die eraan onderdoor gaan etc.
Ik zou ook graag weten waar mijn zoon evt. het best terecht kan zonder TE lange reistijden, want dat zou teveel belastend zijn. Iemand een tip?
Het Koning Willem I College zit 5 minuten lopen vanaf het centraal station, dus is erg goed bereikbaar met het openbaar vervoer.
Mijn zoon zit inmiddels op de IVA Driebergen in het Voorbereidend Jaar. Geweldige structuur en zit helemaal op zijn plek!!