Discussie: van delen naar gehelen of juist ondersom?
Binnen de ICT-Academie bestaat er, in mijn visie, verschil van inzicht van hoe je het beste onze studenten een en ander aanleert. Dit verschil van inzicht is niet echt helder boven water, maar is hetgeen ik eruit destilleer. In ieder geval interessant om eens wat gedachten over op deze weblog te zetten, en eens kijken of er een discussie kan ontstaan om zo de voor- en nadelen van beide aanpakken helder te krijgen.
De ene “partij” vindt dat je moet beginnen met een bepaald (en beperkt) onderwerp en dat helemaal uitdiepen, bijvoorbeeld user en usergroeps binnen Windows Server 2003. En hier alle ins en outs van moet behandelen.
De andere “partij” vindt dat je moet beginnen met een pakkend case waarin je een aantal zaken in verband met elkaar aanleert zonder heel diep te gaan, bijvoorbeeld maak voor een radiostation een netwerk waarin een web-, ftp- en mailserver samenwerken. Hier ligt de nadruk op hoe de losse onderdelen samenwerken in het grote geheel.
Op slideshare kwam ik een interessante presentatie tegen van Prof. Dr. Jeroen van Merrienboer.
Op slide nummer 5 maakt hij onderscheid tussen twee modellen:
- Atomische modellen – analyseer het leerstofdomein in kleine stukjes, oftewel: onderwijs stukje bij beetje;
- Holistische modellen – analyseer het leeerstofdomein in samenhang, oftewel: onderwijs van eenvoudige naar moeilijke gehelen.
Op het internet kan ik geen aanvullende informatie hierover vinden, vandaar de discussie maar eens starten.
Mijn stelling: “De holistische aanpak is bij uitstek de aanpak waarbij de leeropbrengst het grootst is, doordat: 1. de student optimaal gemotiveerd wordt, doordat een samenwerkend geheel opgeleverd wordt waaraan de student betekenis kan verlenen vanuit de beroepspraktijk, en 2. de stukjes kennis, vaardigheden, attitudes en inzichten geïntegreerd opgeslagen worden in de hersenen.”.
In mijn achterhoofd heb ik hierbij het voorbeeld waarbij een student allereerst een simpel netwerkje bouwt voor een klant, dat wel degelijk iets doe, bijvoorbeeld een website voor een radiostation host, waarbij de diskjockey de site kan updaten, en de luisteraar de site kan bekijken. In een volgende stap kan de website bijvoorbeeld uitgebreid worden met een streaming mogelijkheid, zodat de luisteraar daadwerkelijk online kan luisteren naar de zender. In weer een volgende stap kan de website bijvoorbeeld beveiligd worden. Dit in tegenstelling tot een aanpak waarbij eerst alles over beveiliging geleerd wordt, dan alles over webservers, dan alles over ftp-servers (incl. beveiliging) om tenslotte op een of andere wijze het geheel te integreren.
Misschien niet een zeer duidelijke of prikkelende stelling, echter een eerste aanzet om het geheel helder te krijgen. Wie reageert?
Hallo Patrick,
M.i. kun je ook denken aan de plateau-variant: een combinatie van atomistische onderwerpen en een meer holistische casus die een geheel van ‘competenties’ oplevert die binnen een bepaalde kerntaak een telkens stijgend beheersingsniveau over alle aspecten dekt.
Ik leerde vroeger eerst iets solderen, daarna mocht na wat oefeningen iets construeren via elektrisch lassen en later een klus via autogeen …
Gr
Jan
Hoi Jan,
Mooi hoe je het verwoord en doet me denken aan de aanpak binnen de ICT-Academie waarin in een cursus meer de atomische aanpak gebruikt zou kunnen worden, en in het project de holistische. Op dit moment zijn er m.i. project die of de holistische of de atomische aanpak gebruiken. Ik denk dat dit altijd de holistische moet zijn met in de ondersteunden cursussen de atomische aanpak.
Thanks, Patrick
Als je idd zoals Jan aangeeft de twee onderwerpen combineert (atomistische en holistische), dan krijgt de opwaartse spiraal in dia 5 pas echt betekenis.
Ik denk dat afhankelijk van niveau of zelfstandigheid van de student de student zelf de atomistische onderwerpen moet kunnen inplannen (en eventueel overslaan). Dit houdt wel in dat het aanbod zeer modulair moet zijn en er een goede planningsfaciliteit moet zijn voor de studenten.
Je voorbeeld is naar mijn mening niet zo heel sterk, aangezien je beveiliging als onderwerp om later te behandelen als voorbeeld neemt. Beveiliging is zo’n onderwerp (net als handen wassen voor een kok) dat je niet pas later kunt aanpakken, het user interface (of design) van de website wellicht wel.
Hallo Patrick,
Je te bereiken leerdoel is natuurlijk van belang of je de ene methode neemt of de andere of een combi. Wat moeten ze beheersen? En in welke mate? Wat moeten ze kennen? Waaraan hoeven ze alleen te proeven? Daarnaast is het van belang te kijken naar de leerstijl respectievelijk de intelligenties die je wil aanspreken die mede de keuze kunnen bepalen. Om sowieso vanuit een ervaring – dus een klein deel van de stof en op z’n Kolbs- werken naar het grote geheel op zoek naar de samenhang vind ik persoonlijk altijd mooi. Daarnaast is micro vaak macro. Heb je het principe te pakken dan kan het principe in het grote geheel verder worden uitgewerkt..
Martijn en Hans, bedankt voor jullie input. Leuk om zo een discussie te voeren over zaken die mij bezighouden.
Ik ben het helemaal eens dat je beide zaken (atomische en holistische) moet combineren. En idd. de onderwerpen die een student zelf zou kunnen zijn vooral atomisch, en mogelijk kan hij zo’n onderwerp bij blijkt van kunnen overslaan.
Het voorbeeld over beveiliging is wat mij betreft een onderwerp dat zeer taai en saai is, en derhalve niet atomisch aangepakt kan worden, althans vanuit een motivatie standpunt. Natuurlijk dien je de basis (holistisch) altijd mee te nemen, zoals Martijn aangeeft. Dus, bewustwording en installeren en configureren van een virusscanner en firewall meteen meenemen, maar het inrichten van users en groups kan later m.i.
Hans geeft aan dat het leerdoel uiteindelijk uitmaakt welke aanpak je neemt. Hmmmm, waar, denk ik, echter probeer ik vanuit een totaal beeld van een opleiding de discussie te bekijken. Dus, welke onderdelen doe je nu atomisch en welke holistisch. Wat dat betreft triggerde Jan me met zijn opmerking: “M.i. kun je ook denken aan de plateau-variant: een combinatie van atomistische onderwerpen en een meer holistische casus die een geheel van ‘competenties’ oplevert die binnen een bepaalde kerntaak een telkens stijgend beheersingsniveau over alle aspecten dekt.”
De link die Hans legt met leerstijlen en intelligenties is een interessante en daar moet ik even over nadenken. Thanks! En micro is vaak macro, mooi gezegd. Kan me zo niet snel een voorbeeld voor de geest halen. Wie wel? Maar snap het principe. Van delen naar gehelen is mooi, maar ik worstel hier met de motivatie vraag.
Conclusie tot nu toe voor mij: combinatie van atomisch aanpak voor de kennis en vaardigheden leerlijn van de Bie, en de holistische aanpak voor de integrale leerlijn.