Leren in SecondLife

Op kennisnet is een rapport verschenen: “Second Life geen spel, maar een speeltuin“. Ik had het paper van Joop van Schie, dat ten grondslag ligt aan dit rapport, al in een concept versie kunnen lezen.

[ad#reclame]

De samenvatting is helder:

Second Life biedt volgens ervaringsdeskundigen unieke mogelijkheden als leeromgeving, die echter niet eenvoudig te benutten zijn. Het aantal voorbeelden van goed gebruik is niet groot, de ervaringen zijn zelden diepgravend (“scratching the surface”) of rijk in de breedte of diepte. Er wordt vooral veel gebouwd in Second Life.

Het duurt relatief lang voordat men als docent en leerling vertrouwd is met deze omgeving en de aandacht verschuift van leren omgaan met de omgeving naar gebruik van de omgeving voor leren. Bij de overwegingen om Second Life te gebruiken als omgeving voor onderwijzen en leren dient men zich steeds af te vragen of de inspanning gerechtvaardigd wordt door het resultaat.

Second Life scoort vooral hoog op het vasthouden van aandacht. Eenmaal in-world zijn scholieren en pubers erg gretig om de mogelijkheden te verkennen. Elementen als vliegen, echte mensen ontmoeten, elkaar zien, (samen) bouwen en chatten houden de aandacht lang vast. Second Life biedt vanuit zichzelf geen leeromgeving in traditionele zin. Dit wordt door sommigen als een gemis ervaren, door anderen juist als een uitdaging.

Virtuele omgevingen als Second Life bieden veel nieuwe kansen bij de inrichting van leer- en onderwijsprocessen. Sterke kanten zijn de sociale interactie, de mogelijkheden die virtualisatie en simulatie opleveren, het ontwikkelen van een eigen virtuele identiteit, de verscheidenheid aan gebruikers en gebruiksdoelen, de uitgebreide mogelijkheden van de software, de integratie met web-based bronnen en -applicaties, de lage toegangskosten en de mogelijkheid besloten en veilige omgevingen in te richten. Deze kansen kunnen pas worden benut als er sprake is van een goed educatief ontwerp, een goede begeleidingsstructuur voor nieuwe gebruikers, in-world en daarbuiten, een goed financieel fundament en een zinvolle relatie met een curriculum of leerweg.

Kritische succesfactoren voor de inzet van Second Life voor leren verwijzen naar kenmerken die in het algemeen gelden voor onderwijskwaliteit. Daarbij gaat het volgens de ervaringsdeskundigen met Second Life in essentie om de volgende drie kenmerken:

  1. Sociaal: leren is een sociaal proces en de leeromgevingde daarvoor wordt ingericht dient lerenden degelegenheid te bieden zich sociaal en emotioneel uit te drukken.
  2. Kennis: de leeromgeving dient lerenden de gelegenheidte bieden kennis te vergaren en te ontwikkelen.
  3. Leraarsrol: de leraarsrol is onmisbaar en dient voor de lerenden gunstige condities voor leren te realiseren waaronder de borging van vakinhoud en kennisniveau.

[ad#reclame]