Straffen en belonen

Afgelopen 5 jaar ben ik als primus interparis betrokken bij de opleiding Medewerker ICT (Bol-2) en sinds dit schooljaar ook bij de opleiding Medewerker Beheer ICT (Bol-3). Als onderwijsverantwoordelijk team (OVT) worstelen we regelmatig hoe we de studenten optimaal kunnen motiveren.

Motivatie kun je uiteenrafelen in intrinsieke en extrinsieke motivatie, waarbij intrinsieke motivatie op Wikipedia alsvolgt beschreven wordt:

Intrinsieke motivatie is de wil of de drang in iemand, dus intern (intrinsiek) om bepaalde handelingen te verrichten waarmee tot een zeker doel wordt gekomen. Bijvoorbeeld omdat je het leuk vindt om te schrijven, schrijf je de hele dag en heb je uiteindelijk een roman geschreven, maar de motivatie ligt in het handelen an sich. Dat is wat men leuk vindt.

Extrinsieke motivatie gaat over het extern op proberen te leggen van motivatie door straffen en belonen. Met name extrinsieke motivatie heeft zijn oorsprong in het behaviourisme.

Het is natuurlijk een open deur, maar goed onderwijs moet motiveren door een echte uitdaging te bieden, door opdrachten die in de context van het beroep geschreven zijn, niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk is en hierin een duidelijk opbouw kent (levelling), et cetera.

[ad#reclame]

Maar wat doe je als OVT als een student er niet of nauwelijks is, oftewel: aanval op de uitval (zie eerdere posts 1 en 2 hierover). De Wet Educatie Beroepen is een tijdje geleden gewijzigd en verplicht scholen tot melding bij de leerplichtambtenaar en de studiefinanciering:

Scholen en instellingen voor vo en mbo moeten leerlingen bij langdurige, ongeoorloofde afwezigheid en bij voortijdig schoolverlaten (vsv) melden bij de gemeenten en de IB-Groep. Dit geldt voor leerplichtige leerlingen en voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar, respectievelijk voor leerlingen die een tegemoetkoming onderwijskosten of studiefinanciering ontvangen. Deze meldingsplicht is opgenomen in een aantal wetten, waaronder de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie en beroepsonderwijs, de Leerplichtwet, de Wet Tegemoetkoming Onderwijskosten en de Wet studiefinanciering.

Key in het terugdringen van de uitval is m.i. meteen actie ondernemen als er uitvalgedrag vertoond wordt, oftewel: een korte feedback lus naar de student en duidelijk benoemen wat de gevolgen van zijn/haar gedrag is.

Dit betekent concreet dat bij ongeoorloofde afwezigheid direct contact met thuis opgenomen wordt, en dat vanaf het eerste moment duidelijk is dat er bij blijvende ongeoorloofde afwezigheid een officieel gesprek volgt met de studieloopbaanbegeleider en ouders, daarna met de directeur en dat uiteindelijk de leerplichtambtenaar en/of de IB Groep ingeschakeld wordt. Dit alles in een tijdsbestek van 3 weken.

Met name in het tijdsbestek van 3 weken kunnen we heel wat verbeteren. Nu is het vaak zo dat een student te lange tijd weg komt met uitvalgedrag. En hoe langer de tijd tussen het gedrag en de feedback hoe lastiger is om het gedrag terug te draaien. Een mooi doel voor komend schooljaar: elke dag een stapje.